Kết quả của nghiên cứu sẽ được trình bày tại Đại hội châu Âu về Béo phì (ECO 2025) tổ chức tại Tây Ban Nha vào tháng 05/2025. Trong nghiên cứu, các nhà khoa học Ba Lan đã phân tích dữ liệu của 1.098 nam giới và 1.307 phụ nữ với độ tuổi trung bình là 50, được thu thập từ khảo sát sức khỏe quốc gia WOBASZ II. Theo thống kê, 35,3% người tham gia có cân nặng bình thường, 38,3% bị thừa cân và 26,4% mắc bệnh béo phì.
Nhóm nghiên cứu đã xem xét mối liên hệ giữa tình trạng hôn nhân, trình độ hiểu biết về sức khỏe, trầm cảm và các yếu tố xã hội với nguy cơ thừa cân và béo phì. Kết quả cho thấy, đàn ông đã kết hôn có nguy cơ thừa cân cao hơn 62% trong thời gian kết hôn, trong khi con số này ở phụ nữ là 39%. Mặc dù những con số này có vẻ không quá lớn, nhưng khi so sánh với đàn ông độc thân thông qua phân tích tỷ lệ cược (odds ratio - OR), các nhà khoa học nhận thấy rằng, đàn ông đã kết hôn có nguy cơ béo phì cao hơn hơn 3 lần (OR 3,19) so với đàn ông chưa lập gia đình. Tuy nhiên, ở phụ nữ, sự khác biệt về cân nặng giữa người đã kết hôn và chưa kết hôn không rõ rệt.
Có nhiều yếu tố góp phần gây béo phì, bao gồm chế độ ăn uống không lành mạnh, ít vận động, di truyền và các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Quá trình lão hóa tự nhiên và các sự kiện như mãn kinh ở phụ nữ cũng có tác động đáng kể. Nghiên cứu này đặc biệt tập trung vào vai trò của “trình độ hiểu biết về sức khỏe, trầm cảm và sự hỗ trợ xã hội” đối với sự thay đổi cân nặng. Một số dữ liệu cho thấy, những người sống trong các cộng đồng nhỏ, ít giao tiếp với bạn bè và gia đình hoặc có trình độ hiểu biết về sức khỏe kém có nguy cơ thừa cân và béo phì cao hơn. Tuy nhiên, đây không phải là xu hướng phổ quát. Các nhà khoa học cho rằng, sự tương đồng về cân nặng giữa phụ nữ đã kết hôn và chưa kết hôn có thể xuất phát từ những “chuẩn mực” văn hóa và xã hội.
Nhóm tác giả nhận định, tuổi tác và tình trạng hôn nhân có ảnh hưởng đáng kể đến nguy cơ thừa cân và béo phì ở tuổi trưởng thành, bất kể giới tính. Ngoài ra, trình độ hiểu biết về sức khỏe kém và tình trạng trầm cảm (dù chỉ ở mức nhẹ) có liên quan đến béo phì ở phụ nữ. Kết quả của nghiên cứu đã góp phần khẳng định, việc phổ biến kiến thức y tế và thúc đẩy các chương trình sức khỏe suốt đời có thể giúp giảm tỷ lệ béo phì ngày càng gia tăng. Dù còn một số hạn chế như phạm vi nghiên cứu hẹp (chỉ tập trung tại Ba Lan), không đánh giá các yếu tố liên quan khác, nhưng nhóm tác giả tin rằng, nghiên cứu này có thể giúp các chuyên gia y tế xác định và hỗ trợ tốt hơn những nhóm người có nguy cơ béo phì cao, chẳng hạn như cải thiện mối quan hệ xã hội và nâng cao hiểu biết về sức khỏe. Nhìn chung, đây là một tín hiệu đáng báo động về sức khỏe cộng đồng và cần có những biện pháp can thiệp phù hợp.
TXB (theo Newatlas)