Chương trình KC.09 được xây dựng với 3 mục tiêu chính: 1) Hoàn thiện các luận cứ khoa học về điều kiện tự nhiên, hệ thống chính sách, pháp luật về biển, chính xác hóa ranh giới ngoài của thềm lục địa Việt Nam; 2) Nghiên cứu khai thác hợp lý các nguồn lợi, tài nguyên vùng biển và hải đảo; xây dựng các mô hình quy hoạch không gian đới bờ và vùng biển - đảo xa bờ phục vụ phát triển bền vững kinh tế biển và bảo vệ môi trường; 3) Nghiên cứu các trường địa động lực nội sinh và ngoại sinh, các dạng tai biến thiên nhiên trong mối quan hệ với bối cảnh biến đổi khí hậu cực đoan ở vùng biển Việt Nam.
Báo cáo tại Hội nghị, Chủ nhiệm Chương trình, GS.TSKH Phạm Hoàng Hải cho biết, sau 5 năm thực hiện, Chương trình đã hoàn thành tốt mục tiêu đề ra. 80% các kết quả nghiên cứu của Chương trình đã được đưa vào ứng dụng thực tiễn. Các giải pháp hữu ích, sở hữu trí tuệ được công nhận chiếm 17% các đề tài (vượt chỉ tiêu 15%). Số đề tài có công bố quốc tế đạt trên 100%. Chương trình cũng góp phần đào tạo 58 tiến sỹ, 84 thạc sỹ. Đặc biệt, lần đầu tiên, các đề tài đã tự chủ trong nghiên cứu biển sâu (không có sự hỗ trợ của nước ngoài), góp phần định hướng cho việc tìm kiếm khoảng sản ở Biển Đông. Các công nghệ tiên tiến như mô hình tiêu tán, hấp thụ giảm năng lượng sóng, chống xói lở bờ biển phía Tây của Đồng bằng Sông Cửu Long; mô hình dự báo sự hình thành, phát triển của xoáy thuận nhiệt đới trên biển Đông hạn 3 ngày; hệ thống tích hợp dự báo môi trường biển quy mô khu vực bằng mô hình 3D... đã được nghiên cứu và phát triển. Các đề tài trong Chương trình cũng đã hoàn thiện hơn 10 sản phẩm hữu ích được ứng dụng tại các địa phương ven biển và đảo ven bờ. Có thể kể đến hai mô hình nuôi trồng rong biển có giá trị kinh tế cao, thực hiện trên hai đảo huyện ven bờ (Lý Sơn và Phú Quý), sản xuất được 10.000 kg rong nho tươi và rong sụn tươi; các bộ mô hình dự báo khí tượng thủy văn và môi trường biển, được áp dụng thử nghiệm tại Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, Đài Khí tượng thủy văn khu vực Trung Trung Bộ; sản xuất thử nghiệm thành công hơn 300 kg chế phẩm sinh học từ hàu, cá và rong đạt tiêu chuẩn của Bộ Y tế…
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng đánh giá cao những đóng góp của các nhà khoa học tham gia Chương trình. Thứ trưởng mong muốn, đối với những kết quả đề tài mang tính ứng dụng, các nhà khoa học cần quan tâm hơn nữa đến việc kết nối với doanh nghiệp để nhanh chóng đưa sản phẩm ra phục vụ cộng đồng.
Mai Văn Thủy