Mới đây, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng đã có bài viết về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (S.T.I.D). Bài viết đã làm rõ một số khái niệm, các vấn đề có liên quan; cách tiếp cận mới nhằm góp phần tìm ra con đường đưa Việt Nam vượt qua bẫy thu nhập trung bình dựa trên S.T.I.D. Tạp chí xin lược trích và trân trọng giới thiệu đến độc giả bài viết của Bộ trưởng.

Đổi mới sáng tạo không chỉ là khẩu hiệu, mà đã trở thành yếu tố then chốt để phát triển quốc gia trong thời đại số. Tạp chí Khoa học và Công nghệ Việt Nam trân trọng giới thiệu chia sẻ của các nhà quản lý, doanh nghiệp về ý nghĩa quan trọng của đổi mới sáng tạo trong công cuộc đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (S.T.I.D) nhân sự kiện Lễ hưởng ứng Ngày Sáng tạo và Đổi mới toàn cầu 2025, diễn ra ngày 21/04/2025.

Ngày 24/04/2025, tại Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chính thức phát động Phong trào “Cả nước thi đua đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số”. Đây là hoạt động thiết thực nhằm cụ thể hóa Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Trong Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị ban hành ngày 22/12/2024 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia (Nghị quyết số 57-NQ/TW), công nghệ vũ trụ được xếp vào nhóm các công nghệ chiến lược, mũi nhọn, là lĩnh vực quan trọng, góp phần nâng cao năng lực quốc phòng, an ninh, khoa học - công nghệ và kinh tế số. Dựa vào sự phát triển nhanh chóng của công nghệ vũ trụ, thế giới đang hình thành nền kinh tế vũ trụ với tiềm năng lớn không chỉ về tài chính mà còn về đổi mới công nghệ, an ninh quốc gia và phát triển bền vững. Tạp chí Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã có cuộc trao đổi với PGS.TS Phạm Anh Tuấn, Tổng giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam nhằm làm rõ hơn về vai trò, tiềm năng phát triển của kinh tế vũ trụ của thế giới và Việt Nam.

Hệ thống dịch vụ đại diện sở hữu công nghiệp (SHCN) tại Việt Nam trải qua gần 30 năm hình thành, phát triển và đã lớn mạnh lên nhiều cả về số lượng, chất lượng, khẳng định được vai trò quan trọng của mình trong hệ thống bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ (SHTT). Tuy nhiên, việc đánh giá chất lượng hệ thống dịch vụ này để phục vụ công tác quản lý nhà nước, cũng như cung cấp thông tin cho người tiêu dùng còn đang bỏ ngỏ. Bài viết khái quát thực trạng hoạt động đánh giá chất lượng dịch vụ này tại Việt Nam và thế giới, từ đó đề xuất xây dựng bộ tiêu chí đánh giá chất lượng dịch vụ đại diện SHCN phù hợp với điều kiện của Việt Nam.

Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang có những biến chuyển sâu sắc dưới tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, các doanh nghiệp đang phải đối mặt với áp lực cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Việc chỉ tập trung vào mở rộng quy mô hay giảm chi phí không còn đủ để đảm bảo sự phát triển lâu dài. Thay vào đó, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm đang trở thành xu thế tất yếu và là yếu tố cốt lõi để doanh nghiệp khẳng định vị thế trên thị trường, thích ứng linh hoạt với biến động, đồng thời hướng tới mục tiêu tăng trưởng bền vững.

Việt Nam đang bước vào giai đoạn tăng tốc hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia phát triển, có thu nhập cao vào năm 2045. Trong bối cảnh đó, việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống định mức kinh tế - kỹ thuật trong lĩnh vực xuất bản khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là yêu cầu cấp thiết, mà còn mang ý nghĩa chiến lược lâu dài. Đây là nền tảng quan trọng để định hình cơ chế thực thi chính sách, góp phần bảo đảm sự minh bạch, hiệu quả trong sử dụng ngân sách nhà nước, đồng thời thúc đẩy phát triển bền vững và xây dựng nền tảng tri thức quốc gia trong kỷ nguyên số.

Những năm gần đây, với sự phát triển của công nghệ, việc tái chế pin lithium đã qua sử dụng là điều cần thiết, giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường, thúc đẩy khai thác và sử dụng khoáng sản bền vững.

Với cách làm việc mới, tinh thần sẵn sàng nhận các nhiệm vụ có thách thức, mục tiêu cao và hướng vào kết quả cuối cùng, Bộ Khoa học và Công nghệ với vai trò là Bộ hạt nhân và nòng cốt trong thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW1 cam kết sẽ hoàn thành tốt các nhiệm vụ được Lãnh đạo Chính phủ giao, với kết quả cụ thể trong năm 2025. Thông điệp này được Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định tại buổi làm việc của Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng với Bộ Khoa học và Công nghệ về tình hình phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, diễn ra chiều ngày 01/04/2025 tại trụ sở Bộ.

Giữa khoa học và công nghệ (KH&CN), đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số (CĐS) có những điểm chung và mối quan hệ tương tác với nhau. Chính những điểm chung và quan hệ tương tác này tạo nên sự thống nhất giữa Khoa học (Science), Công nghệ (Technology), Đổi mới sáng tạo (Innovation) và Chuyển đổi số (Digital) - gọi tắt là S.T.I.D. Đồng thời, S.T.I.D cũng cần được nhấn mạnh do xuất phát từ những yêu cầu thực tiễn cụ thể. Bài viết tập trung phân tích một số yêu cầu cơ bản, đòi hỏi cần thiết để nhấn mạnh S.T.I.D trong bối cảnh hiện nay.