Mô hình đất ngập nước nổi của nhóm nghiên cứu ở Cần Thơ, Việt Nam.
Công nghiệp hóa, đô thị hóa và biến đổi khí hậu gia tăng ở châu Á đang đặt ra những thách thức to lớn đối với việc duy trì chất lượng nguồn nước. Với mục tiêu cải thiện công tác xử lý nước, Đại học RMIT đã hợp tác với một nhóm chuyên gia quốc tế nhằm hỗ trợ triển khai một số dự án thí điểm ở Việt Nam, Sri Lanka và Philippines thông qua Mạng lưới châu Á - Thái Bình Dương về nghiên cứu thay đổi toàn cầu (APN). Các dự án thí điểm được dẫn dắt bởi GS Jega Jegatheesan (Đại học RMIT) bao gồm việc xây dựng công trình đất ngập nước nổi ở Cần Thơ (Việt Nam) và Kandy (Sri Lanka), mái nhà xanh ở TP Hồ Chí Minh và đất ngập nước nhân tạo ở Philippines.
Dự án đã đào tạo 40 sinh viên tại Trường Đại học Cần Thơ, giúp họ xây dựng và lắp đặt các công trình ở 2 con kênh, cũng như 32 nhà nghiên cứu trẻ khác đã tham gia học tập, thực hành. Dự án cũng thiết lập và nhân rộng mô hình mái nhà xanh tại TP Hồ Chí Minh để xử lý nước thải sinh hoạt. Mô hình thí điểm sử dụng đá, vỏ sò và than củi đã được lắp đặt trên mái của trung tâm nghiên cứu tại Trường Đại học Bách khoa - Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh và một đối tác khác trong dự án.
Nhóm dự án gặp mặt tại RMIT Việt Nam.
GS Jega Jegatheesan cho biết, mục tiêu tổng thể của dự án là loại bỏ các chất ô nhiễm khỏi các vùng nước một cách hiệu quả, mang lại lợi ích cho môi trường và cộng đồng. Nhóm nghiên cứu đã xây dựng bản hướng dẫn để nhân rộng và mở rộng quy mô các giải pháp xử lý nước dựa vào thiên nhiên. Mục tiêu bao trùm của nhóm là khám phá xem các giải pháp dựa vào thiên nhiên có thể đóng vai trò ra sao trong việc giúp các thành phố ở Đông Nam Á trở nên đáng sống hơn và thích ứng với thay đổi tốt hơn. Nhóm nghiên cứu đã làm việc với các nhóm ở Philippines, Sri Lanka, Việt Nam, Australia và Tây Ban Nha để hiện thực hóa điều này.
Bà Nevelina Pachova đến từ RMIT Europe (trung tâm tại châu Âu của RMIT) đóng vai trò phát triển ý tưởng và hỗ trợ triển khai dự án. Bà cho biết, ở châu Âu ngày càng có nhiều giải pháp dựa vào thiên nhiên được triển khai để làm cho các thành phố xanh hơn và để sử dụng tài nguyên đô thị một cách bền vững và tuần hoàn hơn. Nhiều phương pháp quản lý tài nguyên truyền thống ở Đông Nam Á trên thực tế là các giải pháp dựa vào thiên nhiên, nhưng hiện nay đã bị mai một hoặc vẫn chỉ giới hạn ở khu vực nông thôn. Vì vậy, ý tưởng của chúng tôi là khám phá cách phát triển các giải pháp và thực hành mới dựa vào thiên nhiên, hoặc điều chỉnh và tích hợp các giải pháp cũ vào trong các thành phố.
Xuân Bình