Hiện nay, Tây Ninh đã và đang đẩy nhanh tiến độ nhiều công trình hạ tầng giao thông chiến lược kết nối khu vực biên giới. Trong đó, các tuyến đường liên tỉnh, đường tuần tra biên giới, các trục kết nối cửa khẩu quốc tế Mộc Bài, Xa Mát với trung tâm kinh tế TP Hồ Chí Minh và cảng biển Cái Mép - Thị Vải được ưu tiên hoàn thiện đồng bộ. Nhiều tuyến đường mới kết nối khu kinh tế cửa khẩu với các khu công nghiệp - đô thị trong tỉnh cũng được đẩy nhanh quy hoạch và đầu tư. Hạ tầng logistics cũng đang được hiện đại hóa với sự ra đời của các trung tâm logistics tại khu vực Mộc Bài, Trảng Bàng, kết hợp với các giải pháp số hóa quản lý chuỗi cung ứng, truy xuất nguồn gốc hàng hóa và tích hợp hệ thống quản lý hải quan điện tử. Đây là những bước đi thiết thực giúp Tây Ninh nâng cao hiệu quả hoạt động thương mại biên giới, giảm chi phí logistics và gia tăng năng lực cạnh tranh vùng.
Tây Ninh đưa ra nhiều chính sách nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế biên giới (ảh: Tạp chí Tòa án)
Cửa khẩu Xa Mát - một trong những đầu mối giao thương trọng điểm với Campuchia - đang được tỉnh tập trung đầu tư nâng cấp hạ tầng và năng lực quản lý. Tây Ninh cũng đặc biệt chú trọng quản lý và phát triển thương mại điện tử xuyên biên giới, nhất là trong bối cảnh các nền tảng mua bán trực tuyến đang mở rộng hoạt động sang thị trường Đông Dương. Tỉnh đang từng bước hoàn thiện cơ chế giám sát thuế quan, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và an toàn tiêu dùng trên môi trường số. Việc siết chặt quản lý kết hợp khuyến khích doanh nghiệp địa phương chuyển đổi số, tích hợp sàn thương mại điện tử nhằm nâng cao năng lực phân phối, mở rộng thị trường xuất khẩu hàng hóa địa phương. Đồng thời, nhờ sớm nhận thức được vai trò của đổi mới sáng tạo và công nghệ số trong phát triển kinh tế biên giới, Tây Ninh đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ, nâng cấp quy trình sản xuất và tiêu chuẩn hóa sản phẩm phục vụ xuất khẩu. Các mô hình nông nghiệp công nghệ cao, chuỗi cung ứng nông sản thông minh, và truy xuất nguồn gốc bằng mã QR đang được khuyến khích triển khai ở khu vực gần biên giới, gắn với tiêu chuẩn thị trường quốc tế.
Bên cạnh đó, tỉnh cũng thúc đẩy các chương trình hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, phát triển hệ sinh thái số vùng biên, ưu tiên các lĩnh vực như logistics thông minh, fintech phục vụ thương mại biên giới, nông nghiệp số và du lịch thông minh. Việc xây dựng trung tâm dữ liệu vùng, hạ tầng số dùng chung và chuyển đổi số cấp cơ sở đang giúp nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, đồng thời tạo môi trường thuận lợi để kinh tế tư nhân vùng biên phát triển mạnh mẽ. Về dài hạn, Tây Ninh định hướng xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài trở thành khu phức hợp thương mại - dịch vụ - công nghiệp - logistics - công nghệ cao theo mô hình "Smart border economic zone" (Vùng kinh tế cửa khẩu thông minh). Trong đó, các hoạt động thương mại, quản lý xuất nhập cảnh, hải quan, logistics và chuỗi cung ứng sẽ được số hóa hoàn toàn, tích hợp dữ liệu thời gian thực và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong dự báo dòng hàng, kiểm soát rủi ro và tối ưu vận hành. Tỉnh cũng đặt mục tiêu hình thành Trung tâm Đổi mới sáng tạo vùng biên giới, nơi tập trung các hoạt động nghiên cứu - phát triển (R&D), ươm tạo công nghệ phục vụ sản xuất - chế biến nông nghiệp xuất khẩu, logistics xanh và thương mại điện tử xuyên biên giới. Mô hình này được kỳ vọng không chỉ nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế biên giới mà còn góp phần nâng tầm năng lực khoa học - công nghệ và khởi nghiệp sáng tạo của tỉnh. Đặc biệt, Tây Ninh đang phối hợp với các bộ, ngành trung ương để đề xuất cơ chế thí điểm "Hành lang số biên giới" - một mô hình tích hợp dữ liệu giữa các cơ quan chức năng (biên phòng, hải quan, thương mại, nông nghiệp, môi trường) trên một nền tảng số thống nhất, kết nối thời gian thực với phía Campuchia. Đây sẽ là bước tiến lớn trong kiểm soát, minh bạch hóa dòng hàng hóa, ngăn chặn buôn lậu - gian lận thương mại, đồng thời tạo điều kiện cho doanh nghiệp tuân thủ chính sách và mở rộng quy mô hoạt động.
Với định hướng đồng bộ giữa phát triển hạ tầng, hiện đại hóa logistics, chuyển đổi số thương mại biên giới và ứng dụng khoa học - công nghệ trong sản xuất, Tây Ninh đang khẳng định vai trò tiên phong trong phát triển mô hình kinh tế biên giới thông minh, bền vững và hội nhập sâu rộng.
NMK (tổng hợp)