Cần có chính sách kịp thời hỗ trợ phát triển mạng lưới trạm sạc xe điện
Tại Việt Nam, xe điện đang trở thành xu hướng phát triển và tiêu dùng mới, mở ra một thị trường tiềm năng với sự cạnh tranh gay gắt giữa các hãng xe trong và ngoài nước. Một số doanh nghiệp hàng đầu trong nước đang tiến hành sản xuất, lắp ráp ôtô điện như VinFast, Hyundai Thành Công, Thaco... Trong 6 tháng đầu năm 2024, tổng cộng 17.536 xe ôtô điện đã được tiêu thụ tại Việt Nam, cùng 2.190 xe ôtô điện được nhập khẩu.
Với sự phát triển nhanh chóng của xe điện trong những năm gần đây, nhiều doanh nghiệp đã bày tỏ sự quan tâm đến thị trường cung cấp các thiết bị và dịch vụ cho phương tiện giao thông điện, đặc biệt là trụ/trạm sạc điện tại Việt Nam. Hiện nay, hệ thống trụ/trạm sạc điện có độ bao phủ lớn nhất tại Việt Nam là của VinFast, được triển khai tại các bãi đỗ xe, bến xe, tòa nhà chung cư, văn phòng, trung tâm thương mại, trạm dừng nghỉ và trạm xăng dầu dọc các tuyến cao tốc, quốc lộ. Ngoài ra, một số công ty nhập khẩu và cung cấp trụ/trạm sạc chính hãng từ nước ngoài, như EV One, EverCharge, EverEV, Green Charge… chủ yếu lắp đặt trạm sạc tại các đại lý và hộ gia đình cho khách hàng sở hữu xe.
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt phát biểu tại buổi làm việc.
Phát biểu tại cuộc họp, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt cho rằng, xe điện ở Việt Nam được người tiêu dùng ngày càng đón nhận, ưa chuộng và phát triển. Đặc biệt, nhờ sự đầu tư quyết liệt của VinFast, Việt Nam đang trở thành một trong những quốc gia có lượng cổng sạc hàng đầu khu vực cũng như thế giới. Chỉ tính riêng trạm sạc của VinFast, theo quy hoạch, cả nước có khoảng 150.000 cổng sạc phủ khắp 63 tỉnh, thành phố. Mức độ tăng trưởng trạm sạc xe thời gian gần đây cao hơn nhiều so với các nước trong khu vực và các nước có trạm sạc lớn như Mỹ và Hàn Quốc.
Ngày 15/04/2024, Bộ trưởng Bộ KH&CN đã ban hành Thông tư 03/2024/TT-BKHCN sửa đổi bổ sung một số điều của Thông tư số 23/2013/TT-BKHCN ngày 26/09/2013 của Bộ trưởng Bộ KH&CN quy định về đo lường đối với phương tiện đo nhóm 2 đã được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư số 07/2019/TT-BKHCN ngày 26/07/2019 của Bộ trưởng Bộ KH&CN với nội dung bổ sung "thiết bị đo điện năng sạc pin xe điện" và ban hành kế hoạch xây dựng TCVN, QCVN năm 2024.
Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về chuyển đổi năng lượng xanh, đây là nhiệm vụ cơ bản, quan trọng nhất trong quá trình thực hiện mục tiêu tăng trưởng xanh cũng như thực hiện cam kết của Việt Nam tại các hội nghị quốc tế. Bộ KH&CN đã công bố 58 TCVN liên quan đến xe điện và hệ thống liên quan, bao gồm: 41 TCVN về an toàn, đo vận tốc, tiêu thụ năng lượng, phát thải, hệ thống pin/ắc quy trên xe điện; 04 TCVN về dây cáp sạc xe điện; 08 TCVN về hệ thống sạc xe điện (quy định yêu cầu chung, tương thích điện từ, truyền thông giữa trạm sạc và xe điện, yêu cầu an toàn đối với hệ thống lắp trạm sạc, cụm đóng cắt và điều khiển hạ áp khu vực sạc xe điện); 05 TCVN về thiết bị đo điện. Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Bộ KH&CN, trong hệ thống tiêu chuẩn quốc gia Việt Nam chưa có quy chuẩn Việt Nam đối với hệ thống trạm sạc xe điện. Nếu không kịp thời có chính sách hỗ trợ phát triển mạng lưới trạm sạc, chưa xây dựng hoàn thiện được quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật liên quan đến trạm sạc sẽ dẫn đến sự thiếu đồng bộ, thống nhất trong triển khai hệ thống các trạm sạc trên cả nước. Do đó, để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ trong công tác quản lý nhà nước về trụ, thiết bị sạc điện cần sớm xây dựng, ban hành tiêu chuẩn, quy chuẩn về yêu cầu thiết kế, lắp đặt, vận hành đối với trụ, thiết bị sạc điện cho xe điện, đảm bảo phù hợp với các dòng xe điện lưu thông trên lãnh thổ Việt Nam.
Sớm xây dựng và ban hành các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật liên quan đến trụ/trạm sạc xe điện
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên phát biểu tại buổi làm việc.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, việc phát triển xe điện là xu hướng chủ đạo của thế giới hiện nay và Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng này. Để đạt được trung hòa carbon trên tất cả các lĩnh vực (trong đó lĩnh vực giao thông cũng là một lĩnh vực phát thải tương đối lớn) nếu chuyển sang xe sử dụng điện thay vì sử dụng các nhiên liệu hóa thạch sẽ góp phần đạt mục tiêu trung hòa cácbon rất lớn.
Hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật cho xe điện và trạm sạc điện không chỉ là công cụ giúp cho quản lý nhà nước mà thông qua đó sẽ góp phần định hướng cho các nhà sản xuất, lắp ráp ô tô và ngành công nghiệp hỗ trợ, góp phần bảo vệ và khuyến khích người tiêu dùng sử dụng các sản phẩm xe điện. Hay nói cách khác, hệ thống này có tính định hướng lớn trong việc sử dụng các phương tiện giao thông giảm phát thải.
Hiện nay, các tiêu chuẩn, quy chuẩn chung đã có nhưng các tiêu chuẩn, quy chuẩn cụ thể cho trụ/trạm sạc điện vẫn chưa có, đặc biệt là quy hoạch hay vị trí, địa điểm xây dựng những trụ/trạm sạc hay các quy chuẩn kỹ thuật về an toàn điện hay loại hình năng lượng để cung cấp cho các trạm cũng chưa có cụ thể.
Tại cuộc họp, đại diện các đơn vị thuộc Bộ KH&CN và Bộ Công Thương đã cùng đưa ra thảo luận về các vấn đề (i) Xác định rõ cơ quan trách nhiệm chủ trì xây dựng quy chuẩn Việt Nam cho hệ thống trạm sạc điện, trong đó cần xác định rõ từng đầu việc cụ thể gắn với chức năng nhiệm vụ của cơ quan chủ trì; (ii) Nghiên cứu xác định đầy đủ các nội dung liên quan đến hệ sinh thái xe điện, bao gồm các nội dung liên quan, điều kiện để xây dựng các tiêu chuẩn quy chuẩn kỹ thuật, bảo đảm tính đầy đủ, đồng bộ, thống nhất với tiêu chuẩn quốc tế đang được áp dụng; (iii) Tập trung đề xuất các giải pháp, kế hoạch, lộ trình sớm hoàn thành việc xây dựng ban hành các tiêu chuẩn quy chuẩn liên quan đến trạm sạc điện, bảo đảm hoàn thành các nhiệm vụ Chính phủ giao, hướng đến mục tiêu Net Zero.
Do đó, để thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ cũng như để thực hiện được nghị quyết hội nghị, Bộ Công Thương và Bộ KH&CN thống nhất:
Thứ nhất, Bộ Công Thương phối hợp với Bộ KH&CN khẩn trương hoàn thiện biên bản của 2 bên, thống nhất nhiệm vụ của từng đơn vị, từ đó kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ, trách nhiệm cho các bộ, ngành cũng như các địa phương.
Thứ hai, Bộ Công Thương khẩn trương nghiên cứu để điều chỉnh Quy hoạch Điện lực Quốc gia trong giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Thứ ba, Bộ Công Thương nghiên cứu ban hành tiêu chuẩn kỹ thuật về hệ thống điện và phương án cung cấp điện cho các trụ/trạm sạc điện.
Ngoài ra, Bộ Công Thương cũng đề nghị Bộ KH&CN chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan sớm xây dựng và ban hành quy chuẩn kỹ thuật cho trụ/trạm sạc điện.
Đồng thời, đề nghị Bộ Xây dựng, Bộ Giao thông Vận tải và UBND các tỉnh, thành phố rà soát, bổ sung các địa điểm, bãi đỗ xe, trạm dừng nghỉ ở các đoạn đường tránh nguy hiểm trên đường cao tốc… những nơi có thể để hình thành các trạm sạc cho xe điện.
PT